Problematiek omtrent stelselwijziging naar bijna gratis kinderopvang
Deze week sprak BK-directeur Emmeline Bijlsma met minister Van Gennip van SZW in een bijeenkomst met de sectorpartijen. De arbeidsmarktproblematiek en de stelselwijziging naar bijna gratis kinderopvang waren de twee grote thema’s van het gesprek. Bijlsma heeft bij de minister haar zorgen geuit over de grote tekorten aan plekken en medewerkers die er nu al zijn en alleen maar verder zullen oplopen. ‘Bijna gratis’ kinderopvang zal daardoor naar alle waarschijnlijkheid betekenen dat er voor veel kinderen géén plek is op de opvang in de buurt.
Niemand is opgewassen tegen de gevolgen van de vergrijzing, waardoor er straks bijna 170.000 mensen in de sector zorg en welzijn tekortkomen. In alleen de kinderopvang lopen de tekorten in 2032 waarschijnlijk op tot ruim 32.000 kinderopvangmedewerkers, door vergrijzing, maar óók door de invoering van bijna gratis kinderopvang in 2025.
Over de stelselwijziging heeft Bijlsma haar zorgen geuit. Door de tijdsdruk worden concessies gedaan aan de zorgvuldigheid. Een brede integrale afweging van het conceptstelsel dat de afgelopen maanden is ontworpen, met de consequenties voor alle betrokkenen, is niet gemaakt. Dit is ook van groot belang voor de gemeentelijke regelingen, waar juist de kinderen die de opvang het hardste nodig hebben gebruik van maken. De minister heeft toegezegd dat hier in het vervolgproces ruimte aan wordt geboden.
Bijlsma heeft daarnaast met de minister gesproken over het echte probleem wat opgelost moet worden: de grote tekorten aan plekken en medewerkers. Het leidt tot lange wachtlijsten en dalende kwaliteit. Voor ouders die al gebruik maken van de kinderopvang zal de stelselwijziging hoogstwaarschijnlijk voordeliger uitpakken. Maar voor ouders die in de toekomst gebruik gaan maken van de kinderopvang pakt het een stuk nadeliger uit. Want gratis kinderopvang zal naar alle waarschijnlijkheid géén plek betekenen op de opvang naar keuze.
Plekje op de opvang wordt een lot uit de loterij
Gratis kinderopvang is niet gratis. Het is een loterij, waarbij sommigen de hoofdprijs van vier dagen kinderopvang winnen, en de meeste ouders en kinderen als verliezers langs de kant zullen staan. Om zichtbaar te maken wat dat betekent, heeft Bijlsma een symbolisch cadeau aangeboden aan de minister. Een pot gevuld met doosjes snoep met een briefje erin: plek óf geen plek op de opvang. De snoeppot staat symbool voor de ouders die straks achter het net zullen vissen.