Een prijsverhoging van de kinderopvang, gaat u daar (n)iets van voelen?

 

Het is de – wederom enigszins negatieve – berichtgeving van onder meer BOINK (belangenorganisatie kinderopvang) die mij heeft doen besluiten deze blog te schrijven. Als professional werkzaam in de kinderopvangbranche vind ik dat de uitspraken over de prijsverhoging van de kinderopvang – die inhouden dat kinderopvang volgend jaar flink duurder wordt – genuanceerd dienen te worden. In deze blog licht ik toe waarom. Ik kijk nader naar de gemiddelde prijs van de kinderopvang, zet uiteen welke redenen ten grondslag kunnen liggen aan een prijsverhoging en laat u aan de hand van enkele rekenvoorbeelden zien dat ouders niet per definitie de dupe worden van een eventuele prijsverhoging.

Gemiddelde prijzen binnen norm Belastingdienst

Ondanks de Wet IKK (zie hier), is de kinderopvang de laatste jaren voordeliger geworden en is de kwaliteit van de kinderopvang gestegen, mede door betrokkenheid van BOINK. Dat BOINK de nadruk legt op de prijsstijging van uurtarieven na bekendmaking van de nieuwe prijzen voor 2018 door enkele kinderopvanginstellingen, is dan ook ongelukkig te noemen. Het gemiddelde uurtarief dat kinderopvanginstellingen hanteren in 2017 indiceert BOINK op € 7,16. Het maximale uurtarief dat de belastingdienst in 2017 vergoedt, ligt echter op € 7,18. Dat betekent dat – op basis van de indicering van BOINK – geen sprake is van bovengemiddelde prijzen in de kinderopvangbranche. Tel hierbij op dat de Belastingdienst voornemens is het maximale uurtarief dat voor vergoeding in aanmerking komt voor de kinderopvang te verhogen naar € 7,45 en dan is een prijsverhoging in de kinderopvangbranche plots zo vreemd niet meer.

Een terechte prijsverhoging

Dat de prijzen van de kinderopvang jaarlijks fluctueren, is een feit. Echter wordt vaak vergeten dat de kinderopvang op sommige vlakken anders is dan andere branches en op andere vlakken juist precies zo is als andere branches. Ik noem u enkele (vaak vergeten) redenen voor een mogelijke prijsverhoging binnen de kinderopvang:

• personeelslasten beslaan 65-75% van de omzet en dubbele loonkosten bij ziekte of uitval van personeel is onvoorspelbaar;
• kosten als huur, voeding, luiers, meubilair en speelgoed stijgen jaarlijks in prijs ten gevolge van inflatie (net als in ieder huishouden);
• technologische ontwikkelingen zoals apps en andere software dwingen kinderopvanginstellingen tot innovatie en investeringen, maar leiden niet tot een minder arbeidsintensief proces;
• nieuwe en aangescherpte wetgeving leidt tot een kostenverhoging;
• aanzienlijke kwaliteitsverbetering van de kinderopvang;

Is er, gezien bovenstaande, eigenlijk wel een gegronde reden om te klagen als kinderopvanginstellingen besluiten de prijzen – niet buitensporig – te verhogen?

Wie betaalt de rekening voor de prijsverhoging?

Hoewel zeker niet alle kinderopvanginstellingen in 2018 hun prijzen zullen verhogen, geldt dat enkele kinderopvanginstellingen hiertoe wel zullen overgaan. Echter, een verhoogd uurtarief brengt niet direct met zich dat ouders dit voelen in hun portemonnee. Een deel van deze prijsverhoging wordt immers opgevangen door de verhoging van het maximale uurtarief waarvoor ouders kinderopvangtoeslag kunnen aanvragen. Tevens geldt dat ouders die hun kinderen momenteel hebben geplaatst bij een kinderopvanginstelling met een hoger uurtarief dan € 7,18, hoogstwaarschijnlijk ook de voorgaande jaren al een uurtarief hadden dat hoger was dan het maximale uurtarief van de belastingdienst. Zij gaan er relatief gezien dus niet extra op achteruit. Daarbij komt dat een prijsverhoging van de eigen ouderbijdrage voor de kinderopvang ook kan ontstaan door andere factoren, zoals een inkomensstijging van ouders (en derhalve een afname van de kinderopvangtoeslag) of overstap naar een ander kinderopvangpakket.

Het is van belang om op te merken dat veel ouders bovendien niets tot zeer weinig van een eventuele prijsverhoging zullen merken en er ten opzichte van voorgaande jaren relatief gezien zelfs op vooruit kunnen gaan. Ter illustratie onderstaand een tabel met een overzicht van de eigen bijdrage voor de kinderopvang door de jaren heen:

 tabel is op basis van 21 uur kinderopvang per week (91 uur per maand)

Uit deze tabel volgt dat – in vergelijking met de tarieven uit 2015 – de eigen bijdrage van de meeste gezinnen juist gedaald is (let op, dit betreft een gemiddelde). Ook onderstaand rekenvoorbeeld toont dat een prijsverhoging van +/- 3% van het uurtarief, feitelijk niet hoeft te leiden tot fors hogere maandlasten bij ouders.

Rekenvoorbeelden:
2015
Ik ben een ouder met een kind van één jaar. Het uurtarief van het kinderdagverblijf was in 2015 € 7,00 per uur: ik bracht mijn kind twee dagen naar de opvang, in totaal 86.68 uur per maand. Mijn factuur bedroeg € 606,76 per maand. Mijn partner en ik hadden een inkomen van € 60.000 en op basis hiervan ontving ik maandelijks € 367,- kinderopvangtoeslag.
Mijn maandelijkse eigen bijdrage was in 2015 € 239,76 netto per maand.

 2016
Ons inkomen was iets gestegen (inflatie), net als de prijzen in de supermarkten en de prijs van de kinderopvang. Ons inkomen was in 2016 € 63.000 en het uurtarief van de opvang steeg naar € 7,19 (2.7%) stijging. Voor hetzelfde aantal uur kinderopvang (86,68 uur per maand) kregen we met een hoger inkomen € 389,- terug van de belastingdienst.
Mijn maandelijkse eigen bijdrage was in 2016 € 234,16 netto per maand.

 2017
Ook dit jaar stijgt ons inkomen enigszins, waardoor wij dit jaar € 65.000,– verdienen. Het uurtarief van de opvang is naar € 7,39 (2.7%) gestegen.
Mijn maandelijkse eigen bijdrage is in 2017 € 240,50 netto per maand.

 2018
Dit jaar verwacht ik een inkomensstijging naar € 67.000,-. Mijn partner en ik nemen nog steeds twee dagdelen kinderopvang af (86,68 uur per maand). Door onder meer nieuwe wetgeving, een stijging van de personeelslasten, kwaliteitsverbetering en inflatie voert onze kinderopvanginstelling een noodzakelijke prijsstijging van 4% door. Het nieuwe uurtarief wordt in 2018 € 7,69.
Mijn maandelijkse eigen bijdrage is in 2018 € 251,57 netto per maand.

Een deel van de stijging van de eigen bijdrage in bovenstaand rekenvoorbeeld, is toe te schrijven aan het stijgende inkomen van dit gezin. Bij een inkomensstijging loopt u het risico in een andere belastingschaal terecht te komen, met als gevolg dat de hoogte van de kinderopvangtoeslag conform uw draagkracht daalt en uw maandelijkse eigen bijdrage netto stijgt. In onderstaande tabel is bovenstaand rekenvoorbeeld nog eens uitgewerkt, maar nu met het uitgangspunt dat het jaarlijkse verzamelinkomen niet stijgt, maar gelijk blijft:

 

* tabel is op basis 2 dagen van 10 uur opvang per week (86,68 uur per maand).

Uit deze tabel volgt dat de eigen bijdrage ten behoeve van de kinderopvang in 2018 met 17,18% is gedaald ten opzichte van 2015. Hoewel het uurtarief van de kinderopvang jaarlijks is gestegen, merkt dit gezin daar niets van in de portemonnee.

Concreet leidt een en ander tot de volgende situatie: ouders betalen in 2018 – op basis van bovengenoemd uurtarief en aantal opvanguren – netto € 2,30 per uur voor kinderopvang. Voor dat bedrag wordt uw kind met liefde en aandacht verzorgd door professionals die u helpen met de ontwikkeling van uw kind.

Conclusie

Op basis van bovenstaande kan ik niet anders dan concluderen dat de negatieve berichtingeving over een stijging van de kinderopvangprijzen enige nuance verdient. Het gemiddelde uurtarief ligt in 2017 volgens de gegevens van BOINK nog binnen het uurtarief dat de Belastingdienst hanteert bij toekenning van de kinderopvangtoeslag, de kwaliteit van de kinderopvang is de laatste jaren gestegen, doorgevoerde prijsstijgingen vinden doorgaans hun grondslag in goede redenen en de netto kosten van de eigen bijdrage zijn voor een gezin met een modaal inkomen veelal gedaald, soms gelijk gebleven en in enkele gevallen minimaal gestegen. Daarbij is een stijging vaak mede het gevolg van een inkomensstijging of keuze voor een flexibeler opvangpakket. Kortom, het glas is half vol en de kinderopvang blijft in 2018 betaalbaar.

Blijf ons volgen om op de hoogte te blijven van ontwikkelingen binnen de kinderopvang.